ชนิดพืช           ข้าว     ประเภทแปลง (ทั่วไป/ต้นแบบ)    ทั่วไป                      

ตำบล   โพธิ์กระสังข์                อำเภอ ขุนหาญ         จังหวัดศรีสะเกษ

1. ข้อมูลพื้นฐาน

          1.1 ชื่อกลุ่ม แปลงใหญ่ข้าวตาตา-ซำ หมู่ 1 ตำบลโพธิ์กระสังข์ อำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ 2563

 (กลุ่มเกษตรกร/ กลุ่มวิสาหกิจชุมชน/ กลุ่มสหกรณ์)

          1.2 สมาชิก จำนวน       30      ราย

          1.3 เกษตรกรที่เป็น Smart Farmer จำนวน         1        ราย

          1.4 จำนวนแปลงย่อย     30      แปลง

          1.5 พื้นที่รวมจำนวน      579.5  ไร่

          1.6 ความเหมาะสมของพื้นที่ ดังนี้

                   – S1 จำนวน     –         ไร่       – S2 จำนวน     164      ไร่

                   – S3 จำนวน     24,542 ไร่      – N  จำนวน     903     ไร่

          1.7 แหล่งน้ำเพื่อทำการเกษตรในพื้นที่ มี หรือ ไม่

ไม่มี

          1.8 ชนิดพืชที่ผลิต (ระบุ)           ข้าว    

          1.9 มาตรฐานที่ใช้ในการผลิต

– เมล็ดพันธุ์ข้าว สมาชิก   30    ราย จำนวน   237   ไร่ ผลผลิตเฉลี่ย  480  กก./ไร่

– GAP สมาชิก   –         ราย จำนวน     –         ไร่ ผลผลิตเฉลี่ย  –         กก./ไร่

-Organic สมาชิก   –      ราย จำนวน     –         ไร่ ผลผลิตเฉลี่ย    –   กก./ไร่

          1.10 ผลผลิตรวม     114   ตัน

          1.11 ข้อมูลผู้บริหารจัดการกลุ่ม

                   1. ผู้จัดการแปลง      เกษตรอำเภอขุนหาญ  

                   2. ผู้ช่วยผู้จัดการแปลง เกษตรตำบลโพธิ์กระสังข์      

                   3. ประธานกลุ่ม (ชื่อ-สกุล)   นางมนต์ จิตรโสม      หมายเลขโทรศัพท์  061-3618953

          1.12 ที่ตั้งที่ทำการกลุ่มฯ เลขที่     1        หมู่ที่    11      บ้านโนนศรีทอง           

ตำบล   สิ                  อำเภอ  ขุนหาญ          จังหวัดศรีสะเกษ

1.13 พิกัดแปลง (จำนวน 5 จุดหลัก)  P 48

                   – ทิศเหนือ  x = 427925   y = 1618850           – ทิศใต้  x = 427710  y = 1617187    

                   – ทิศตะวันออก   x = 428269  y = 1617802     – ทศตะวันตก  x = 427075   y = 1617899

                   – จุดกึ่งกลาง   x = 428355  y = 1617843       

2. เป้าหมายการพัฒนา

          2.1 ลดต้นทุนการผลิต (ต้องลดลงไม่ต่ำกว่าร้อยละ 20)

                   – ต้นทุนการผลิต (เดิม)    3,200   บาท/ไร่

                   – ต้นทุนการผลิต (เป้าหมาย)       2,850   บาท/ไร่

                   – คิดเป็นร้อยละของต้นทุนที่ลดลง           12.3   

          ตัวอย่างตารางจำแนกต้นทุนการผลิต/ไร่ (โดยละเอียด) ดังนี้

หมายเหตุ : 1. ให้อธิบายรายละเอียดในแต่ละกิจกรรม เช่น

                   1.1 อัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ (เดิม) กี่กิโลกรัม/ไร่ (เป้าหมาย)กี่กิโลกรัม/ไร่

                    1.2 การใส่ปุ๋ย (ใส่กี่ครั้ง/ ใช้สูตรใด/ อัตราเท่าไหร่) ทั้งในส่วนของปุ๋ยอินทรีย์ และปุ๋ยเคมี

                   1.3 การใช้สารป้องกันกำจัดวัชพืช/ศัตรูพืช (ใช้กี่ครั้ง/ อัตราเท่าไหร่)

2.2 เป้าหมายการเพิ่มผลผลิต (ต้องเพิ่มขึ้นไม่ต่ำกว่าร้อยละ 20)

                   – ผลผลิต (เดิม)   420     กิโลกรัม/ไร่

                   – ผลผลิต (เป้าหมาย)      470     กิโลกรัม/ไร่

                   – คิดเป็นร้อยละของผลผลิตที่เพิ่มขึ้น         11.2   

          2.3 การเพิ่มมูลค่าผลผลิต เช่น

                   – การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวตามมาตรฐาน จำนวน   44           ราย พื้นที่จำนวน    795.25        ไร่

(ราคาสินค้าเมล็ดพันธุ์ข้าว  –     บาท/กก. ราคาสินค้าทั่วไปของกลุ่ม  13.80    บาท/กก. เพิ่มขึ้น    –    บาท/กก.)

                   – การผลิตสินค้าตามมาตรฐาน GAP จำนวน          ราย พื้นที่จำนวน    –      ไร่

(ราคาสินค้า GAP          บาท/กก. ราคาสินค้าทั่วไปของกลุ่ม     –    บาท/กก. เพิ่มขึ้น บาท/กก.)

                   – การผลิตสินค้าตามมาตรฐาน Organic จำนวน    –          ราย พื้นที่จำนวน    –      ไร่      

(ราคาสินค้า Organic  –  บาท/กก. ราคาสินค้าทั่วไปของกลุ่ม      –      บาท/กก. เพิ่มขึ้น      –            บาท/กก.)

          2.4 การบริหารจัดการกลุ่ม (มีแผนและแนวทางในการบริหารจัดการกลุ่ม) ดังนี้

                   1. มีแผนในการบริหารจัดการกลุ่มด้านใด อย่างไรบ้าง (อธิบาย)

                             1.1 แผนการบริหารจัดการกลุ่ม

                                      – จัดทำโครงสร้างกลุ่ม และคณะกรรมการกลุ่มย่อยรับผิดชอบงานด้านต่างของกลุ่ม กรรมการกลุ่มและสมาชิกทุกคนรู้บทบาทหน้าที่ของตน

                                      – จัดประชุมวางแผน รายงานผลการดำเนินกิจกรรมกลุ่มสม่ำเสมอ

                                      – สมาชิกทุกคนมีส่วนร่วมในกิจกรรมของกลุ่ม

                             1.2 การบริหารจัดการเครื่องจักรกล

                                      – กลุ่มยังไม่มีการจัดซื้อเครื่องจักรกล

                             1.3 การบริหารจัดการผลผลิตกลุ่ม

                                      – ผลผลิตของสมาชิกสามารถนำมารวมกันจำหน่าย หรือหากสมาชิกมีช่องที่สามารถจำหน่ายได้สูงกว่าก็ให้จำหน่ายแยกได้

                                      – การจัดการผลผลิต แบ่งเป็น 4 ส่วน ดังนี้

                                      1. จำหน่ายข้าวเปลือกสด,แห้ง

                                      2. จำหน่ายเป็นเมล็ดพันธุ์

                                      3. แปรรูปเป็นข้าวสาร

                                      4. เก็บไว้บริโภคในครัวเรือน

                             1.4 การจัดการด้านการตลาด

                                      – จัดหาแหล่งรับซื้อผลผลิตที่มีคุณธรรม ให้แก่สมาชิก

                                      – เพิ่มช่องทางการจำหน่าย

                                      – ทำบันทึกข้อตกลงซื้อขายข้าวกับลานรับซื้อผลผลิตข้าว

                   2. มีแผนในการผลิตและพัฒนาคุณภาพผลผลิตอย่างไร (อธิบาย)

                   แผนการผลิต

                             1. ผลิตพันธุ์ข้าวที่มีความหลากหลายขึ้น เช่น ข้าวเหนียว ข้าวไรซ์เบอรี่ เป็นต้น

                             2. เพิ่มกิจกรรมความหลากหลายทางชีวภาพในแปลง

                             3. ผลิตข้าวโดยใช้อัตราเมล็ดพันธุ์ 15 – 20 กก. /ไร่

                             4. ไม่ทำนาปรัง ปลูกพืชบำรุงดิน

                             5. ทุกแปลงแบ่งพื้นที่ผลิตเมล็ดพันธุ์ไว้ใช้เอง

                   แผนพัฒนาคุณภาพผลผลิต

                             1. ใช้เมล็ดพันธุ์จากแหล่งเชื่อถือได้ เก็บเมล็ดพันธุ์ใช้เองในปีที่ 2

                             2. มีการตัดพันธุ์ปนทุกแปลง  ภายในปี  65

                             3.ปรับเปลี่ยนกระบวนการผลิตเป็นเกษตรอินทรีย์ เพื่อขอรับรองมาตรฐาน ร้อยละ 75 ภายใน ปี 65 ได้รับรองมาตรฐานอินทรีย์ทุกแปลง ภายใน ปี 70

                   3. มีแผนการตลาดและแผนการพัฒนาด้านการตลาดอย่างไร (อธิบาย)

                             1. จัดหาแหล่งรับซื้อผลผลิตที่มีคุณธรรม ให้แก่สมาชิก

                             2. เพิ่มช่องทางการจำหน่าย

                             3. ทำบันทึกข้อตกลงซื้อขายข้าวกับลานรับซื้อผลผลิตข้าวในพื้นที่

          2.5 การจัดการด้านการตลาด ดังนี้

                   1. สินค้าของกลุ่มประกอบด้วยอะไรบ้าง ปริมาณเท่าไร เช่น

                             1.1 สินค้า (ข้าว) ทั่วไป ผลผลิตรวม    314          ตัน ราคา  13,800 บาท/ตัน

                             1.2 สินค้า เมล็ดพันธุ์ข้าว ผลผลิตรวม  20            ตัน ราคา  20,000        บาท/ตัน

                             1.3 สินค้า GAP ผลผลิตรวม        –         ตัน ราคา    –    บาท/ตัน

                             1.4 สินค้า Organic ผลผลิตรวม   –         ตัน ราคา        –          บาท/ตัน

                             1.5 สินค้าแปรรูป ได้แก่   ข้าวสาร          ปริมาณ   2  ตัน ราคา  35,000  บาท/ตัน

2. ตลาดในการจำหน่ายสินค้าของกลุ่ม

                             2.1 ตลาดภายในประเทศ ที่ใดบ้าง คิดเป็นปริมาณเท่าไร (ตัน)

                                      – โรงสีข้าวที่ทำ MOU ร่วมกัน จำนวน   300    ตัน

                                      – โรงสีข้าว และพ่อค้าคนกลางทั่วไป จำนวน   –      ตัน

                                      – การออกบู๊ตจัดแสดงและจำหน่ายสินค้า จำนวน   4         ตัน

                                      – การจำหน่ายผ่านช่องทาง e-commerce เช่น Facebook/ Line/ Instagramจำนวน 10      ตัน

                             2.2 ตลาดต่างประเทศ ที่ใดบ้าง คิดเป็นปริมาณเท่าไร (ตัน)

                                      – ไม่มี

3. กิจกรรมเพื่อบรรลุเป้าหมาย (ให้อธิบายว่ามีวิธีการและขั้นตอนในการดำเนินการอย่างไร)

          3.1 การลดต้นทุนการผลิต (ไม่ต่ำกว่าร้อยละ 10)  เช่น

                   1. การใช้เครื่องจักรกลการเกษตร (รถเกี่ยวข้าว) ทดแทนแรงงานคน

                   2.  ลดอัตราการใช้เมล็ดพันธุ์/ไร่

                   3. ลดการใช้ปุ๋ยเคมี

                   4. ลดการใช้สารเคมีกำจัดวัชพืช/ ศัตรูพืช

          3.2 การเพิ่มผลผลิต (ไม่ต่ำกว่าร้อยละ 10) เช่น

1.  ไถกลบตอซัง

                   2.  หว่านพืชตระกูลถั่วแล้วไถกลบ

                   3.  ใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน

                   4. ปรับเปลี่ยนวิธีการทำนาจากเดิมนาหว่าน เป็นนาหยอด นาดำ

          3.3 การพัฒนาคุณภาพผลผลิต เช่น

                   1. อบรมเกษตรกรตามกระบวนการโรงเรียนเกษตรกร

                   2. การวางแผนการผลิตของสมาชิกตามมาตรฐานเมล็ดพันธุ์ข้าว/ GAP/ Organic

3. การตรวจรับรองมาตรฐานเมล็ดพันธุ์ข้าว/ GAP  และ Organic

          3.4 การบริหารจัดการ เช่น

1. แผนการบริหารจัดการกลุ่ม

                   2. การบริหารจัดการเครื่องจักรกล

                   3. การบริหารจัดการผลผลิตกลุ่ม

4. การจัดการด้านการตลาด

3.5 การตลาด เช่น

                   1. ตลาดภายในประเทศ

                             – การทำทำ MOU ร่วมกันผู้ประกอบการโรงสีข้าว/ สกต.

                             – โรงสีข้าว และพ่อค้าคนกลางทั่วไป

                             – การออกบู๊ตจัดแสดงและจำหน่ายสินค้า

                             – การจำหน่ายผ่านช่องทาง e-commerce เช่น Facebook/ Line/

                   2. การจำหน่ายภายในประเทศ/ต่างประเทศ

4. การเปลี่ยนแปลง เช่น

          4.1 ต้นทุนการผลิตต่อไร่ลดลงเมื่อเทียบกับการทำนาหว่าน

                   – นาหว่านต้นทุน          3,200   บาท/ไร่

– นาหยอดต้นทุน    2,768         บาท/ไร่ ลดลง    432     บาท/ไร่ คิดเป็น      13.5          %

– นาดำต้นทุน    2,600   บาท/ไร่ ลดลง    600     บาท/ไร่ คิดเป็น    18.75          %

          4.2 ผลผลิตต่อไร่เพิ่มมากขึ้นเมื่อเทียบกับการทำนาหว่าน

                   – นาหว่านผลผลิต         420     กก./ไร่

– นาหยอด       420     กก./ไร่ เพิ่มขึ้น     –       กก./ไร่  คิดเป็น     –      %

– นาดำ   420   กก./ไร่ เพิ่มขึ้น     –       กก./ไร่ คิดเป็น      –      %

          4.3 ผลผลิตมีคุณภาพและมาตรฐาน เช่น

                   – มาตรฐาน GAP

                   – มาตรฐาน Organic

          4.4 มีช่องทางการจำหน่ายสินค้าเพิ่มมากขึ้น เช่น

                   – ตลาดภายในประเทศ ได้แก่

                   – ตลาดต่างประเทศ ได้แก่

          4.5 มีการบริหารจัดการด้านต่างๆ เช่น

– แผนการบริหารจัดการกลุ่ม

                   – การบริหารจัดการเครื่องจักรกล

                   – การบริหารจัดการผลผลิตกลุ่ม

– การจัดการด้านการตลาด

5. มูลค่าเพิ่มจากการพัฒนา เช่น

          5.1 ราคาของสินค้าเพิ่มขึ้นจากเดิมราคา     12      บาท/กก. เพิ่มขึ้น   13.80          บาท/กก.

คิดเป็น    38    %

          5.2 รายได้ที่เพิ่มขึ้น/ไร่ จากเดิม    5,040   บาท/ไร่ เป็น     5,796   บาท/ไร่

เพิ่มขึ้น      756          บาท/ไร่ คิดเป็น    15    %

6 เป้าหมายในการพัฒนา 5 ด้าน

6.1 การลดต้นทุน ร้อยละ 10

1 ใช้เครื่องจักรกลทดแทนแรงงานคน

2 ลดปริมาณการใช้เมล็ดพันธุ์

3 ลดการใช้ปุ๋ยเคมี

4 ใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน

5 การใช้ปุ๋ยพืชสด ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก

6 การผลิตสารชีวภัณฑ์ทดแทนการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช

7 รวมกลุ่มการชื้อปัจจัยการผลิต

          6.2 การเพิ่มผลผลิต ร้อยละ 10

1.  ใช้พันธุ์ดี

                   2.  ใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน

                   3.  ใช้ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ

6.3 การพัฒนาคุณภาพผลผลิต

                   1. อบรมเกษตรกรตามกระบวนการโรงเรียนเกษตรกร/ศึกษาดูงาน

2. 3.2 ขอรับการตรวจมาตรฐานการผลิมาตรฐานพันธุ์ข้าว                                             

 – มาตรฐานพันธุ์ข้าว GAP                                                                          

– มาตรฐานพันธุ์ข้าว  Organic

          6.4 การบริหารจัดการ

1 การบริหารจัดการเครืองจักรกล      

                   2 การใช้รถไถ /เครื่องหยอด/รถเกี่ยวนวด

                   3 การรวบรวมผลผลิตกลุ่ม

                   4 ธนาคารปุ๋ย

                   5 การบริหารจัดการผลผลิตและการตลาด

                   6 ศูนย์ข้าวชุมชน

          6.5 การตลาดเช่น

                   1 มีการจัดทำบันทึกข้อตกลงความเข้าใจ (MOU) ซื้อขายเมล็ดพันธุ์ข้าวร่วมกับ สกต.

                   2 จำหน่ายผลผลิตตามข้อที่ 1